نحوه عملکرد موتور آسانسور
موتور آسانسور یکی از اجزای اصلی سیستم بالابر است که وظیفه اصلی آن تأمین نیروی لازم برای حرکت کابین آسانسور در مسیر عمودی است. عملکرد این موتور به نوع آسانسور (کششی یا هیدرولیک) و تکنولوژی بهکاررفته در آن بستگی دارد. در ادامه، نحوه عملکرد موتور آسانسور کششی بهعنوان رایجترین نوع بررسی میشود:
1. انتقال نیرو به قرقره کششی (Traction Sheave):
موتور الکتریکی آسانسور، نیروی خود را از طریق شفت به قرقره کششی منتقل میکند. این قرقره معمولاً در اتاق ماشینآلات (Machine Room) نصب میشود. کابلهای فولادی (یا به اصطلاح سیمبکسلها) روی قرقره کشیده شدهاند. با چرخش قرقره، این کابلها بهصورت همزمان حرکت میکنند و کابین و وزنه تعادل را جابهجا میکنند.
2. هماهنگی با سیستم ترمز و کنترل سرعت:
یکی از ویژگیهای موتور آسانسورهای مدرن، داشتن اینورتر یا درایو کنترل سرعت (VVVF) است. این سیستم به موتور اجازه میدهد که حرکت کابین را نرم و روان آغاز کند، سرعت آن را در طول مسیر تنظیم کند و در نهایت به آرامی متوقف شود. همچنین سیستم ترمز مکانیکی که در کنار موتور نصب شده است، هنگام توقف آسانسور یا در مواقع اضطراری، قرقره کششی را قفل میکند تا از حرکت ناگهانی کابین جلوگیری شود.
3. استفاده از موتورهای گیرلس یا گیربکسدار:
موتورهای گیربکسدار (Geared): این نوع موتور از یک گیربکس استفاده میکند تا نیروی موتور را به چرخش مناسب برای قرقره تبدیل کند. موتور گیربکسدار بهطور سنتی در بسیاری از آسانسورهای قدیمیتر یا ارزانتر استفاده میشود.
موتورهای گیرلس (Gearless): در این سیستمها، موتور مستقیماً به قرقره متصل است و نیازی به گیربکس ندارد. این نوع موتور بسیار کارآمدتر، کمصداتر و مناسب برای سرعتهای بالاتر و ارتفاعات بیشتر است.
4. نقش وزنه تعادل در کاهش بار موتور:
وزنه تعادل که معمولاً در شفت آسانسور حرکت میکند، بخشی از وزن کابین و بار آن را جبران میکند. این کار باعث کاهش بار روی موتور میشود. در نتیجه، موتور نیاز به تولید نیروی کمتری دارد، که به کاهش مصرف انرژی و افزایش عمر موتور منجر میشود.
5. نظارت و کنترل توسط تابلو فرمان:
موتور آسانسور بهطور مستقیم تحت کنترل تابلو فرمان است. تابلو فرمان، دستورات حرکتی را از کنترلر دریافت میکند و به موتور منتقل میکند. این دستورات شامل شروع حرکت، تغییر سرعت، جهت حرکت (بالا یا پایین) و توقف دقیق در طبقات است. تابلو فرمان همچنین وضعیت موتور را مانیتور کرده و در صورت بروز مشکل، دستور توقف اضطراری صادر میکند.
نتیجهگیری:
عملکرد موتور آسانسور بهطور کلی شامل تولید نیرو، انتقال آن به قرقره کششی، هماهنگی با سیستمهای کنترل سرعت و ترمز، و پشتیبانی توسط وزنه تعادل است. با استفاده از تکنولوژیهای مدرن نظیر موتورهای گیرلس و درایوهای VVVF، عملکرد موتور آسانسور بسیار نرمتر، کممصرفتر و مطمئنتر شده است.